Neon Genesis Evangelion (w rodzimym kraju znane jako Shin Seiki Evangerion) jest serialem kultowym, ale jednocześnie szalenie kontrowersyjnym. Dlaczego?

Zacznijmy może od podstawy każdego dobrego anime, czyli fabuły. Ta początkowo jawi nam się jako kolejna historia o nastolatkach, ratujących świat przy pomocy wielkich mechów, zwanych Evangelionami. Głównym bohaterem jest młodzieniec, Shinji Ikari, który na wezwanie swojego ojca zostaje pilotem Modelu 01, walcząc dla organizacji Nerv. Shinjiemu towarzyszy dwójka pięknych niewiast- niebieskowłosa Rei Ayanami oraz Asuka Langley. Co ciekawe ta druga jest Niemką, podobnie jak większość kobiecych postaci w anime- najwidoczniej Japończycy nie słyszeli o stereotypowej urodzie germańskich niewiast. Tak czy inaczej, nieletnie trio staje do batalii z kolejnymi najeźdźcami, a wszystko to w celu ocalenia planety. W sam raz na oglądnięcie pomiędzy Dragon Ballem a Naruto, nieprawdaż?

Otóż nie.

Neon Genesis Evangelion jest jednym z najtrudniejszych anime, jakie przyszło mi oglądać – a mówi to osoba, która szczerze roniła łzy podczas seansu Grobowca Świetlików.

Wymowny dla całości jest sam fakt, że autor serialu przez długi okres cierpiał na głęboką depresję, co doskonale odzwierciedlił w późniejszych odcinkach. Świat zaprezentowany w Evangelionie to wizja naszej planety w przyszłości (dla nas całkiem niedalekiej, bowiem akcja dzieje się w roku 2015).
Przyszłości, w której doszło do tzw. Drugiego Uderzenia, co doprowadziło planetę do globalnej katastrofy. Prawdziwą przyczynę eksplozji zatajono, oficjalnie uzasadniając ją upadkiem na Antarktydę meteorytu. Od tego czasu władze na świecie przejęła organizacja SEELE, która pod przykrywką pomocy ocalałym realizuje swoje własne cele – niejasne i przyprawiające przeciętnego zjadacza chleba o dreszcze.

Z początkowej sielanki, w której nastolatkowie stawiają czoła przeciwnościom losu tylko po to, żeby wieczorem zasiąść do wspólnej kolacji zostajemy rzuceni w początkowo niejednoznaczne, często surrealistyczne myśli głównych bohaterów, którzy, jak się okazuje, przeszli w życiu o wiele więcej, niż moglibyśmy się spodziewać. Co ważne, osoby przedstawione w anime nie wychodzą cudownie ze swoich lęków czy apatii, mało tego, nie są nawet w stanie odpowiedzieć sobie na elementarne pytanie „kim jestem i po co żyje?”. Zamiast odbić się od dna, zamykają się w sobie. A samo otoczenie wydaje się wręcz pchać trojkę dzieciaków ku wewnętrznej autodestrukcji, rzucając je w coraz brutalniejsze realia, z którymi najzwyczajniej sobie nie radzą. A to prowadzi w prostej drodze od katastrofy- zarówno osobistej, jak i całego świata- dosłownie.

Osoby dorosłe, reprezentowane przede wszystkim przez ojca Ikariego oraz duet Misato i Ritsuko pomimo tego, że odgrywają role tła, nadającego kolorytu przeżyciom młodych pilotów, są jednocześnie niezbędnym elementem zaprezentowanego uniwersum. Reliktem tego, co minęło po poprzedniej katastrofie i cudem ocalało. Nie otwierają się przed nami jak główni bohaterowie, lecz pomimo tego widzimy, że cierpią, a przez swoje cierpienie dążą ślepo do ściśle określonego celu, nawet jeśli ma być to ścieżka wysłana trupami. Podobnie jak Shinji, Rei i Asuka, stają się oni więźniami własnych problemów i pomimo tego, że ukrywają je o wiele lepiej, ich maska jest tylko powierzchowna. Wewnętrzne rany, podobnie jak u trojga nastolatków, są wciąż otwarte i tylko czekają, aby się ujawnić.

Wspominałem tez o tym, że oprócz problemów osobistych, Shinji i spółka są zmuszeni stawiać czoła obcym agresorom. I wszystko byłoby ok, gdyby nie fakt, że najeźdźcami są…anioły. Nie, nie mają one aureolki nad głową i złotych, falowanych włosów opadających na niebiańskie oblicza. Są ogromne i tak nieludzkie, jak to tylko jest możliwe. Budzą pośród ludzi strach, sieją śmierć i zniszczenie, chociaż tak naprawdę nie wiadomo czemu służy zagłada, do której dążą.

A może ludzkość weszła w posiadanie czegoś, na czym im bardzo zależy?

Neon Genesis Evangelion jest anime, które nie daje w żadnej kwestii jednoznacznej odpowiedzi, zasłaniając się symbolami i niedopowiedzeniami. Całości zaś dopełnia świetna kreska oraz fenomenalna muzyka- moment, w którym nadszedł czas ataku jednego z aniołów, zaś w tle rozbrzmiała „Oda do radości” wywołał na mnie kolosalne wrażenie. Orkiestra symfoniczna potęgą jest i basta!

Pomimo upływu czasu tematyka Evangeliona nie straciła nic na swojej aktualności. W końcu ludzie się nie zmieniają, kto więc wie, jak daleko zaprowadzi nas rozwój cywilizacyjny, w którym kierunku pójdziemy my sami oraz jak bardzo zamkniemy się przez to na innych. Jak bardzo powierzymy swój los nieznanym nam bliżej jednostkom, którym przecież nie powinniśmy bezgranicznie ufać. Jak bardzo będziemy uciekać od własnych problemów, przyjmując z góry narzucone role. I ostatecznie, jak szybko zorientujemy się, że zaszliśmy w swoich czynach za daleko i dążymy do samozniszczenia?

Najwspanialszą rzeczą, jaką moim zdaniem oferuje to anime jest fakt, że ilu jest widzów serialu, tyle będzie interpretacji jego zakończenia, które zostało dodatkowo zagmatwane w filmach pełnometrażowych. NGE to przeżycie jedyne w swoim rodzaju i obowiązkowa pozycja dla każdego szanującego się fana anime.