Kontynuując artykuł o emulacji na PSP rozpoczęty tutaj, dzisiaj dokończymy przegląd ośmiobitowców, aby w następnym odcinku móc już przejść do maszyn szesnastobitowych. Poniżej znajdziecie trochę wspominków o Atari, Amstradzie i pierwszym Gameboy’u, połączone z przeglądem programów homebrew służącym do ich emulowania. Artykuł wyszedł dłuższy niż ostatnio, bo się rozpisałem, niesiony nostalgią – ale mam nadzieję, że mi to wybaczycie.

Atari 800XE

Przyznaję ze smutkiem, że choć bardzo lubiłem moje ZX Spectrum, to jednak sama jego konstrukcja, choć niewątpliwie oryginalna w momencie powstania, irytowała różnymi ograniczeniami. Nawet pozostałe ośmiobitowce górowały możliwościami na moim komputerkiem. Mój ówczesny przyjaciel Tadek dysponował Atari 800XE ze stacją dysków – dźwięki jaki się z niego wydobywały (z Atari, nie z Tadka) były ładniejsze, grafika dysponowała znacznie bogatszą paletą barw, a dodatkowo pozbawiona była problemu nadpisywania koloru tła kolorem sprite’ów, tzw. “colour clash”, miało też więcej pamięci RAM, całości zaś dopełniało błyskawiczne jak na owe czasy ładowanie gier z dyskietek (w każdym razie w porównaniu z wczytywaniem z taśmy magnetofonowej).

Chwile spędzone na graniu na Atari zaliczam do przyjemnych momentów mojego dzieciństwa, dlatego też nie ma się co dziwić że postanowiłem odwiedzić tamte czasy i spojrzeć na dawne gry po latach. Druid, Gyruss, Ninja (nie mylić z The Last Ninja!), Draconus i Archon to klasyczne tytuły które wtedy katowaliśmy godzinami (była jeszcze taka gra w której broniło się zamku przed orkami, której nazwy nie pamiętam – jeśli ktoś wie o jaką grę chodzi, będę bardzo wdzięczny za informację w komentarzach), zatem poszły na pierwszy ogień. Jak wspomniałem w poprzednim odcinku, pomimo dosyć wiekowej oprawy graficznej, która jednakże na niedużym ekranie PSP nie razi pikselozą, te gry nadal są grywalne – zwłaszcza jeśli ktoś ma słabość do klimatów retro.

Do emulacji Atari na PSP mamy do wyboru dwa programy, PSPAtari i Atari800 PSP – co zabawne, oba są portami tego samego emulatora, to jest Atari800. Z tego też względu są do siebie bardzo podobne, a że oba są przyjazne w użytkowaniu i szybkie w działaniu, to wybór między nimi sprowadza się w zasadzie do osobistych preferencji. Co do mnie, to chociaż normalnie jestem zwolennikiem portów robionych przez francuskiego kodera ZX-81, tym razem zdecydowałem się zarekomendować Atari800 PSP, a to dlatego że przy domyślnych ustawieniach jest odrobinę łatwiejszy w obsłudze: auto-ładowanie gier, przycisk Start na PSP zmapowany na przycisk Start w Atari etc. Ponadto miałem subiektywne wrażenie, że działa troszeczkę bardziej płynnie. Cokolwiek jednak byście nie wybrali, to Wasz powrót do przeszłości będzie komfortową podróżą.

Amstrad CPC

Ten mikrokomputer jest dla mnie maszyną szczególną jako ten pierwszy, ponieważ to właśnie z Amstradem CPC 6128 straciłem moje cyfrowe dziewictwo. Kiedy jeszcze nie mieliśmy w domu własnego sprzętu, tata zabrał mnie do pracy, gdzie jego koledzy pozwolili mi pobawić się komputerem znanym jako Amstrad-Schneider – maszyna była rebrandowana na rynek niemiecki i pod taką nazwą trafiła później do nas. W tamtych latach był to bardzo mocny sprzęt, pozbawiony rozmaitych problemów swoich konkurentów, dysponujący sporą ilością RAMu i wbudowaną stacją dysków na dyskietki 3”. Gry ładowały się momentalnie w porównaniu z ładowaniem z kaset, a wyglądały i brzmiały znacznie lepiej niż np. ich spektrumowe odpowiedniki. Zapoznałem się wtedy z takimi klasycznymi tytułami jak Ghosts’n’Goblins (port japońskiej gry firmy Capcom), Fruity Frank (dzisiaj nikt nie odważyłby się nazwać tak gry – fruit jest jednym ze slangowych określeń geja), The Way of The Exploding Fist (moja pierwsza bijatyka), Green Beret i Harrier Attack. Żeby się nie powtarzać, napiszę tylko, że po latach wszystkie te gry są wciąż bardzo grywalne i nadal  całkiem nieźle się prezentują na ekranie kieszonsolki. We Fruity Frank grywałem na PSP częściej niż w niektóre komercyjne tytuły!

Do emulacji Amstrada mamy, podobnie jak w przypadku Atari, wybór między portem emulatora Caprice zrobionym przez Akopa i ZX-81. Tym razem jednak poleciłbym program ZXa, a to ze względu na autouzupełnianie komendy RUN – jednym przyciskiem można uruchomić grę, jeśli tylko plik wykonywalny nazywa się tak samo, jak obraz dysku. Bardzo przyspiesza to wczytywanie gier na PSP, które pozbawione jest klawiatury, przez co wpisywanie na nim komend BASICa jest mordęgą.

Drugą cechą która przeważyła szalę na korzyść produkcji ZX-81 jest możliwość uruchomienia programów w odcieniach zieleni, co symuluje granie na monitorze monochromatycznym. Młodsi czytelnicy Karawany mogą nie pamiętać zielonych i bursztynowych monitorów, ale swego czasu były one dosyć powszechną alternatywą wobec monitorów kolorowych (do tego z reguły tańszą, więc tym bardziej popularną). Ponieważ moje pierwsze kroki z Amstradem czyniłem w zielonkawej poświacie takiego monitora, to ta opcja szalenie przypadła mi do gustu. Co ciekawe, to właśnie na moją prośbę ZX-81 dodał ją do swojego emulatora – w notce na moim blogu poskarżyłem się bowiem, że brakuje mi tamtych barw, a koder to przeczytał i uzupełnił swój program o nową funkcjonalność.

Na zakończenie tematu Amstrada dodam jeszcze krótką anegdotkę: otóż całe lata po moich pierwszych kontaktach z tym komputerem, natrafiłem na archaiczny, lecz wciąż działający egzemplarz podczas laboratoriów z maszyn przepływowych – w pierwszym dziesięcioleciu nowego millenium Amstrad CPC 6128 nadal sprawdzał się przy obliczaniu współczynników lepkości. Oczywiście nie byłbym sobą, gdybym nie “zbrejkował” programu (to jest przerwał jego wykonania) i nie nadpisał go własnym, naprędce skleconym w BASICu – prowadzący laboratoria wykładowca zdziwił się dosyć mocno, że ktoś jeszcze jest w stanie posługiwać się tym sprzętem…

Gameboy

Pierwszy raz z Gameboyem zetknąłem się bodajże w roku 1991. Byłem wtedy na koloniach nad jeziorem, którego nazwa wyleciała mi z pamięci. Wśród innych plażowiczów przebywających w ośrodku wypatrzyłem krótko ostrzyżoną rudą dziewczynkę w białej sukience w groszki, która bawiła się tą konsolką, a grała, do końca życia będę to pamiętał, w Bugs Bunny Crazy Castle. Teoretycznie powinien z tego wyniknąć instant nerd crush, ale dla mnie było to zjawisko nadprzyrodzone i tylko nieśmiało przyglądałem się z daleka (pytanie tylko, jak z dystansu byłem w stanie zobaczyć w co grała – zatem być może jednak odważyłem się podejść).

Ciężko jest dzisiaj wytłumaczyć jak mocne to było wrażenie, ale spróbuję: po pierwsze, grami bawiły się wtedy wyłącznie małe nerdy i wśród moich znajomych nie było ani jednej grającej dziewczyny, po drugie, była całkiem ładna, a do jedenastoletniego mnie zaczynało już powoli docierać, że płeć piękna ma swoje zalety, po trzecie, przenośna konsola to był cud z innego świata, bo wszystkie stacjonarne komputery były duże, a tu taka potęga dostępna w kieszeni, no i po czwarte, choć niektórzy moi znajomi posiadali Amigi, to jednak większość miała ośmiobitowce. Gameboy, ta zminiaturyzowana zabawka, był wtedy czymś niesamowitym dla dzieciaka, który mógł sobie co najwyżej pograć na Spectrum, a do tej pory przenośną rozrywkę symbolizowały dla niego radzieckie “Wilk i jajka”, czyli podróbki elektronicznych gier Nintendo z serii Game & Watch.

Następny kontakt z klasycznym Gameboyem nastąpił jakieś dwa lata później, kiedy to na zimowisku miałem okazję poznać rozpieszczone rodzeństwo, dzieci bogatych rodziców, które przyjechały do pensjonatu z własnym Pegasusem i Gameboyem. Byli na tyle mili, że na jeden wieczór pożyczyli mi swoją zabawkę, na której z wypiekam na twarzy usiłowałem jak najszybciej skończyć Zeldę, zanim będę musiał grę i konsolę oddać. Widząc moją fascynację, mniej więcej rok później moi rodzice szarpnęli się i sprezentowali Gameboya… ale nie mnie, tylko mojemu o siedem lat młodszemu bratu, jak się wyrazili, żeby dać mu jakąś przewagę nade mną. Decyzja ta miała rozmaite skutki uboczne, między innymi to, że mój brat ma obecnie czarny pas w karate, ale dzięki temu obydwaj spędziliśmy długie godziny z Mariem, Wariem i chińskimi podróbkami japońskich cartridge’ów.

Jak widać, ze względu na sentyment musiałem oczywiście popróbować pograć w gry z Gameboya na PSP, co było to możliwe prawie od początku – już pod firmwarem 1.50 w 2006 funkcjonowałe emulator RIN. W zasadzie nic nie stoi na przeszkodzie by nadal go używać: jest szybki i wygodny, możliwe jest wybranie palety kolorów (niestety, żadna nie oddaje wiernie klasycznej zieleni), nie ma problemów z kompatybilnością. Tym niemniej do emulacji Gameboya dostępne są jeszcze dwie ciekawe alternatywy, które mogą spodobać się Wam bardziej.

Pierwszą z nich jest, wspomniany już w poprzedniej części, e[mulator]. Chociaż oferuje mniej opcji niż RIN, to pozwala też emulować inne wiekowe konsole, m.in. NES, PCEngine, Sega Master System czy GameGear. Jeśli ktoś nie potrzebuje dodatkowych bajerów, a nie chciałby zaśmiecać swojej listy programów tysiącem różnych ikonek, to jest to opcja dla niego.

Drugim zaś świetnym emulatorem jest MasterBoy – dla mnie numer jeden w swojej kategorii – poza Classic’iem, pozwala też emulować Colora, a także Game Gear i Master System. W przypadku monochromatycznego Gameboya nie dość, że pozwala on dobrać sobie paletę kolorów do emulacji, to jeszcze umożliwia podkolorowanie najpopularniejszych gier w stylu ich odpowiedników na NES, nadając im tym samym bardzo estetyczny wygląd. Ponadto MasterBoy udostępnia rozmaite ułatwienia dotyczące samej rogrywki, jak to autofire, zapis stanu gry w dowolnym momencie, możliwość cofnięcia kilku ostatnich sekund jak w Sands of Time, co bardzo przydaje się przy niektórych wściekle trudnych tytułach, a także lustrzane odbicie całej gry dla osób które już znudziły się przechodzeniem Mario czy Contry w prawo. Zdecydowanie polecam ten program – jak to napisałem na początku tego paragrafu, jest to jeden z moich ulubionych emulatorów.

Tak oto dotarliśmy do końca drugiej części. W następnym odcinku przejdziemy już do emulacji szesnastobitowców – będzie trochę bardziej pod górkę, ponieważ przy niektórych z nich PSP zaczyna się już trochę krztusić, tym niemniej warto popróbować, bo niektóre z najciekawszych klasyków elektronicznej rozrywki uruchomimy właśnie na tamtych emulatorach. Do zobaczenia następnym razem!